Kto wbrew obowiązkowi przekazuje dane statystyczne po upływie oznaczonego terminu, podlega karze grzywny. Tak brzmi art. 58 ustawy o statystyce publicznej. W art. 56 pkt 1 czytamy natomiast – kto wbrew obowiązkowi przekazuje dane statystyczne niezgodne ze stanem faktycznym, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. I tu z przykrością stwierdzamy, że twórcy elektronicznego formularza SOF-1 narażają nas na obie te konsekwencje*.
11 kwietnia 2017
Do wypełniania formularza przystąpiliśmy w dniu 11 kwietnia 2017 roku. Po uzupełnieniu wszystkich danych – nie dało się go wysłać. W punkcie 10. Dane ewidencyjne, informacje dodatkowe wyskakiwał błąd krytyczny informujący, że nie wybrano odpowiedzi. Problem tkwił w tym, że nie było ani żadnego pola numer 1, ani też – co z tego wynika – żadnej odpowiedzi do wybrania. Sprawdzaliśmy na trzech przeglądarkach. Brak możliwości wysyłki – podpadamy pod artykuł 58.
Ponadto – nie można było właściwie wypełnić rubryk związanych z zatrudnieniem. Gdy w rubryce związanej z zatrudnieniem zaznaczyliśmy, że wystąpiło wyłącznie zatrudnienie w oparciu o umowy zlecenie, to wyskakiwał błąd, gdy wpisywaliśmy kwotę wynagrodzenia w rubryce dotyczącej kosztów, co sugerowałoby, że rubrykę należy wypełnić wyłącznie w przypadku umów o pracę. Jednakże – jeżeli w rubryce wpisywało się zero lub zostawiało ją pustą, to również wyskakiwał błąd i komunikat, że skoro zaznaczono zatrudnienie na umowę zlecenie, to… należy wpisać wynagrodzenie. Wyjście z sytuacji – wpisać brak zatrudnienia i zero przy wynagrodzeniu – co dla odmiany podpada pod art. 56 pkt 1. Czysto teoretycznie, bo zgodnie z akapitem drugim, formularza i tak nie da się wysłać.
Napisaliśmy do GUS wiadomość za pośrednictwem portalu sprawozdawczego. Raczej oschłą, ale człowiek był już na skraju po 3 godzinach kombinowania. GUS oddzwonił dzień później. To na plus. Pani była bardzo miła, potwierdziła, że rzeczywiście w formularzu jest błąd techniczny (rubryka 10). Przedstawiliśmy też sprawę związaną z zatrudnieniem (była również opisana w wiadomości) – pani sprawdziła w trakcie naszej rozmowy i potwierdziła, że rzeczywiście wyskakują informacje o błędach, ale nie są to błędy krytyczne, więc formularz będzie można wysłać. Zadeklarowała, że potwierdzi następnego dnia. Następnego dnia GUS jednak nie zadzwonił.
14 kwietnia 2017
Zalogowaliśmy się do portalu ponownie 14 kwietnia. Rzeczywiście w punkcie 10 pojawiło się nowe pole. Co ciekawe w innym kolorze od pozostałych (brązowe – reszta jest zielona).
Tym razem jednak okazało się, że w ogóle nie można edytować większości pól. I wyskoczył inny błąd krytyczny. W Dziale IV. Członkowie, osoby pracujące społecznie oraz inne osoby nieodpłatnie wykonujące świadczenia w ramach jednostki w punkcie 7: Jaka była łączna liczba członków organów kolegialnych jednostki (zarząd, rada, komisja rewizyjna itp.) wg stanu na dzień 31.12.2016 r.? wpisaliśmy 2 osoby (nasza dwójka). W punkcie 8: Czy jednostka korzystała z pracy społecznej (dobrowolnej, bez wynagrodzenia) świadczonej przynajmniej raz w 2016 r. przez członków jednostki, w tym członków organów kolegialnych? zaznaczyliśmy odpowiedź: tak i ponownie wpisaliśmy liczbę 2.
I wyskoczyły nam 2 błędy. Jeden uznaniowy – Liczba członków organów kolegialnych nie powinna być większa niż liczba członków ogółem os. prawnych i fizycznych. I jeden krytyczny – Liczba członków pracujących społecznie nie może być większa niż liczba członków ogółem. Liczba 2 większa od liczby… 2? Na domiar wszystkiego – tych rubryk nie dało się edytować.
Podsumowanie
Drogi GUSie. Wiemy, że poza SOF-1 jest też taki formularz z literką „e”, czyli formularz SOF-1e Informacja ewidencyjna o podmiotach, które nie wypełniły sprawozdania SOF-1. W pytaniu: Z jakiego powodu jednostka nie przekazała wypełnionego formularza SOF-1? prosimy o zaznaczanie przy nas odpowiedzi: Miała problemy techniczne z uzyskaniem dostępu, wypełnieniem, zatwierdzeniem lub odesłaniem formularza elektronicznego SOF-1.
Teraz zupełnie poważnie – bierzemy udział w każdych badaniach i ankietach dotyczących III sektora. Telefonicznych, prowadzonych przez ROPS, Urząd Marszałkowski, na zlecenie ministerstw, prowadzonych przez studentów, czy Stowarzyszenie Klon/Jawor. Zależy nam na tym, żeby sektor był jak najlepiej opisany, zdiagnozowany, zbadany. Narzędzie, które ma tak dużo błędów, jak formularz GUS, działa na szkodę przede wszystkim właśnie tych badaczy, którzy nie mają za sobą ustawowych sankcji. Osoby po przejściach z SOF-1 szerokim łukiem omijają jakiekolwiek inne, dobrowolne badania.
Jeżeli rok w rok pojawiają się błędy, może przynajmniej warto rozważyć propozycję wyłączenia błędów krytycznych i zezwolenia na wysyłkę w każdych okolicznościach.
P.S. Przed majówką wzięliśmy się za wypełnianie SOF-1 innej organizacji. Okazało się, że wszystko działa – GUS poprawił formuły.
* Sprawozdanie udało się jednak złożyć w terminie. Po informacjach, które wysyłaliśmy do GUS związanych z problemami technicznymi, zostało one zatwierdzone zewnętrznie (komunikat w naszym formularzu elektronicznym: „Formularz został zatwierdzony, jeśli chcesz modyfikować dane wciśnij przycisk Edytuj, jeśli chcesz przeglądać dane wciśnij przycisk Przeglądaj. Wybrane sprawozdanie jest zablokowane do edycji przez statystyka”). To na plus.
[su_spacer size=”10″]